ข้อตกลงการซื้อคืน หรือที่เรียกกันทั่วไปว่า Repo ขายฝาก คือ การทำธุรกรรมทางการเงินที่ฝ่ายหนึ่งขายหลักทรัพย์ให้กับอีกฝ่ายหนึ่ง โดยมีความมุ่งมั่นที่จะซื้อคืนในภายหลัง ซึ่งโดยปกติจะเป็นราคาที่กำหนดไว้ล่วงหน้า ข้อตกลงการซื้อคืนโดยทั่วไปเป็นเงินกู้ระยะสั้นที่มีหลักประกัน ซึ่งมักใช้ในตลาดเงินเพื่อระดมทุนระยะสั้น
โดยทั่วไปข้อตกลงการซื้อคืนของ ขายฝาก คือ วิธีเหล่านี้
ฝ่ายที่ต้องการเงินทุนระยะสั้น (เรียกว่าผู้ยืมหรือผู้ขายซื้อคืน) ขายหลักทรัพย์ให้กับบุคคลอื่น (เรียกว่าผู้ให้กู้หรือผู้ซื้อซื้อคืน) เป็นเงินสด ธุรกรรมนี้เป็นเงินกู้ที่มีหลักประกันโดยมีหลักทรัพย์เป็นหลักประกัน
- ข้อตกลง ทั้ง 2 ฝ่ายตกลงตามเงื่อนไขของสัญญาซื้อคืน รวมถึงวันครบกำหนด (เมื่อจะซื้อหลักทรัพย์คืน) ราคาซื้อคืน (โดยปกติจะสูงกว่าราคาขายเดิมเล็กน้อย ซึ่งมีการคิดดอกเบี้ย) และอัตราดอกเบี้ย (ซื้อคืน)
- ระยะเวลา ข้อตกลงการซื้อคืนโดยทั่วไปจะเป็นระยะสั้น แต่ส่วนใหญ่จะเป็นระยะหลักเดือนขึ้นไป และว่าการซื้อคืนในระยะยาวก็สามารถเกิดขึ้นได้เช่นกัน ในกรณีที่มีการเบิกวงเงินสูง อาจจะมีการกำหนดช่วงระยะเวลาหลายปีโดยอาจจะอยู่ที่ 1 – 2 ปี เป็นต้น
- หลักประกัน หลักทรัพย์ที่นำมาค้ำ เป็นหลักประกันการกู้ยืม หากผู้กู้ผิดนัดตามสัญญา ผู้ให้กู้สามารถขายหลักทรัพย์เพื่อขอคืนวงเงินกู้ได้
- การซื้อคืน ณ วันครบกำหนด ผู้ยืมจะซื้อหลักทรัพย์คืนจากผู้ให้กู้ในราคาซื้อคืนที่ตกลงกันไว้ ในกรณีที่มีเงินก้อนแล้วก็สามารถนำมาไถ่ถอนก่อนเวลาที่กำหนดได้ ซึ่งก็จะช่วยลดอัตราดอกเบี้ยไปได้ และในขณะเดียวกันผู้ให้กู้ก็ได้รับเงินก้อนคืนมาเร็วกว่าที่กำหนด นำเงินนี้ไปหมุนทำธุรกิจต่อได้
- การจัดการความเสี่ยง สัญญาซื้อคืนถือเป็นการลงทุนที่ค่อนข้างปลอดภัยเนื่องจากมีหลักทรัพย์ค้ำประกัน อย่างไรก็ตาม ยังคงมีความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องด้วย เช่น ความเสี่ยงที่ผู้กู้ผิดนัดชำระหนี้ โดยทั่วไปผู้ให้กู้จะประเมินความน่าเชื่อถือทางเครดิตของผู้กู้และคุณภาพของหลักประกันเพื่อลดความเสี่ยงเหล่านี้
ข้อตกลงการซื้อคืนมีการใช้กันอย่างแพร่หลายเป็นการระดมทุนระยะสั้น ช่วยการจัดการสภาพคล่อง เป็นแหล่งเงินทุนระยะสั้นที่ปลอดภัย ช่วยให้ฝ่ายต่าง ๆ เข้าถึงเงินสดได้อย่างรวดเร็ว โดยทั่วไปแล้วจะเป็นวิธีที่ใช้ระยะเวลาสั้นกว่าการนำทรัพย์สินไปจดจำนองกับทางธนาคา รซึ่งนอกจากจะใช้เวลานานกว่าแล้วก็ยังมีเงื่อนไขมีการตรวจสอบที่ละเอียดมาก ๆ ทำให้บางครั้งเสียเวลาไปโดยเปล่า โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าธนาคารไม่อนุมัติการจำนองนั้น หลาย ๆ คนก็จะใช้วิธีการขายฝากกับบริษัทหรือนักลงทุนต่าง ๆ นี่แหละเพื่อให้ได้เงินก้อนในระยะเวลาอันสั้นมา
Tags: ขายฝาก คือ